być w stanie
  • formy na -łszy, -wszy w dialektach
    11.07.2008
    11.07.2008
    Dzień dobry,
    które zdanie jest poprawne: „Ogoliwszy się na łyso” czy „Ogoliłem się na łyso”? Zaznaczam, że mam na myśli zdanie proste, pojedynczą wypowiedź bez żadnego kontekstu. Czy można użyć tego typu imiesłowu zamiast zwykłego orzeczenia w zdaniu prostym?
    Pozdrawiam i dziękuję za odpowiedź.
  • Funkcja partykuły nie w zdaniach wykrzyknikowych i pytaniach retorycznych

    2.06.2024
    2.06.2024

    Mam takie oto pytanie: czy poprawne jest zdanie: „Im częściej się mówi o tym, jaki to on nie jest abstrakcyjny, tym bardziej mam tego dość…”? Moja wątpliwość dotyczy fragmentu „jaki to on nie jest abstrakcyjny” — odnoszę wrażenie, że brak tu logiki, że sens, jaki ma być wyrażony, stoi w sprzeczności z logiką tych słów. Czy nie byłoby bardziej poprawnie powiedzieć: „Im częściej się mówi o tym, jaki to on jest abstrakcyjny, tym bardziej mam tego dość…”. Będę wdzięczna za komentarz. Dziękuję! Ewa L.

  • inna melodia na wsi niż w mieście
    20.01.2009
    20.01.2009
    Szanowna Redakcjo!
    Dlaczego w pobliskim mieście mówi się wyraźnie inaczej niż na wsi? A mam na myśli przede wszystkim różnice w melodii i tempie wysławiania się. Uważam, że jest tak w całej Polsce.
    Piotr, Gliwice
  • Interpunkcja w nagłówkach

    11.11.2023
    11.11.2023

    Szanowni Państwo,

    od jakiegoś czasu zastanawiają mnie zdania typu:

    „Jak zapisywać nazwę gminy: małą czy dużą literą?", „Jak zapisać nazwę stowarzyszenia lub fundacji – w całości dużymi literami?" oraz „Przecinek przed imiesłowem przymiotnikowym – kiedy stawiać przecinek, a kiedy nie?". Kwestia dotyczy użycia dwukropka i myślnika. Czy mógłbym zamiast nich postawić kropkę bądź przecinek, i tym samym podzielić te zdania na dwa mniejsze, czy jednak jest to niedopuszczalne? Chciałbym też wiedzieć, z czego wynika użycie tych znaków, bo ciężko mi te przykłady podporządkować jakimkolwiek znanym mi zasadom.

  • Kiedy Hektor stanie się hektorem
    26.04.2009
    26.04.2009
    Szanowni Państwo,
    przeczytałam w dyktandzie dla gimnazjalistów następujący fragment: „Tak jak Zbaraż, (…) Jasna Góra i Kamieniec Podolski urastają do miana polskich Troi, a Kmicic i Wołodyjowski stają się kolejnymi Hektorami (…)”. Czy nie powinno tu być hektorami jak np. krezusami (bogaczami)? Przecież Hektor był tylko jeden.
    K.B.
  • kropka w adresach internetowych

    5.03.2004
    5.03.2004

    Szanowni Państwo!

    Coraz częściej w przypisach czy też w bibliografii spotykamy się z adresami internetowymi. W związku z tym mam pytanie, czy po adresie internetowym wymienionym w bibliografii stawiamy kropkę, czy też nie, bo – jak wiadomo – na końcu adresu internetowego kropka nie występuje. Na przykład:

    1. Baginski Z., Do góry kilem, Warszawa 1976.

    2. https://sjp.pwn.pl/.

    3. Rylke A., W służbie okrętu, Gdynia 1967.

    Pozdrawiam,

    Ewa W.

  • mała litera w nazwach geograficznych
    18.10.2005
    18.10.2005
    Witam! Jak głosi reguła [82] ze słowników ortograficznych PWN, w nazwach różnego rodzaju budowli, ulic, placów itp. zapisujemy pierwszy wyraz małą literą, jeżeli jest on nazwą gatunkową obiektu. Mam w związku z tym dwie wątpliwości:
    — Dlaczego, jak podają owe słowniki, należy pisać dużymi literami Stadion Śląski i Stadion Dziesięciolecia?
    — Jak zapisać nazwę, w której członem gatunkowym wydają się być dwa początkowe wyrazy: cmentarz komunalny Północny, park leśny Bródno?
    Tomasz Żuk
  • na bramce i w obronie
    30.10.2010
    30.10.2010
    Czy bramkarz stoi na bramce, czy w bramce? Obrońca gra w obronie czy na obronie? Które z tych określeń jest poprawne?
  • Na poczcie, w szkole
    13.03.2018
    13.03.2018
    Pytanie nie nowe, ale jak do tej pory nie znalazłam odpowiedzi dotyczącej na i w, o ile rozumiem kiedy na dyskotece, a kiedy w dyskotece, to nie rozumiem dlaczego w szkole ale na poczcie.
  • Nietypowy (nie)cytat w cytacie

    28.01.2022

    Dzień dobry,

    czy didaskalia przerywają cytat ujęty w cudzysłów? Podam taki przykład wypowiedzi dialogowej:

    – Powiem im tak: "Drodzy przyjaciele chrześcijanie - z naciskiem na "chrześcijanie" – coś wam wytłumaczę..."

    Czy chrześcijanie w didaskaliach wymagają użycia cudzysłowu ostrokątnego jako oznaczenia cytatu zagnieżdżonego, czy też może być użyty ponownie cudzysłów apostrofowy?


    Z góry dziękuję za odpowiedź

    stała czytelniczka Poradni

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego